تکه کلام هاي بازيگر نقش اول سريال دودکش اين روزها دهان به دهان مي پرخد. اما اين تکه کلام ها از کجا آمده و چه کاربردي دارد؟
«خدايا ما را بخاطر قمپوزهايي که تابه حال در کرديم و لُغُزهايي که خوانديم ببخش و بيامرز و در آمپاس قرارنده… الهي آميييين».
به گزارش مجله مهر شايد اگر اين پيامک بامزه، يک ماه زودتر ميان مردم دست به دست مي شد، کسي نمي توانست زياد از مفهومش سردربياورد. اما وقتي  اين اصظلاحات در ماه مبارک رمضان هرشب بارها و در موقعيت هاي مختلف، در سريال «دودکش» و از زبان شخصيت اصلي سريال شنيده مي شود، خيلي زود ان را تبديل به تکه کلام هاي محبوب ميان مردم کرده است. اما اين تکه کلام ها چه معنايي دارد و در چه مواردي گفته مي شود؟
قُمپُز در کردن:
اين اصظلاح از زمان جنگ دولت عثماني با ايران مورد استفاده قرار گرفت. قمپزنوعي توپ جنگي سَرپُر بود که دولتِ امپراطوري عثماني در جنگهايش با ايران به کار مي برد. قمپز اما برخلاف توپ هاي جنگي ديگر، هيچ اثر تخريبي نداشت و تنها در نقاط کوهستاني شليک مي شد تا با کمک پژواک صدا در کوهستان،صداي مهيبي توليد کند و موجب رعب و وحشت سربازان ايراني شود. اين توپ گلوله اي نداشت و فقط در آن مقدار زيادي باروت مي ريختند و پارچه هاي کهنه و مستعمل را  با سُنبه داخل آن مي کردند و مي کوبيدند تا کاملا سفت و محکم شود و سپس آن را شليک مي کردند. چندي بعد که ايرانيان به ماهيت دروغين و توخالي اين توپ ها پي بردند، اصطلاح «قمپز در کردن» را براي ادعايي که سروصداي زيادي دارد  اما بي اثر و دروغين است به کار مي بردند.
لُغُز خواندن :
در لغت نامه دهخدا، معناي لغز که از نظر دستوري «مصدر مرکب» تعريف شده، اين طور بيان شده است:«بر کسي عيب گرفتن, به کنايه از کسي بد گفتن, کرکري خواندن.» اصطلاح لغز خواندن وقتي استفاده مي شود که کسي از روي دشمني يا حسادت و مدعي بودن، حرفي بزند يا از کسي بدگويي کند. هرچند گفته مي شود لغز، نام ديگر علم «منطق» هم بوده است و فيلسوفان باستان علم منطق را به نام لغز مي خواندند. شايد به همين دليل باشد که لغز را کلام پيچيده و غيرقابل درک هم معنا کرده اند.
ان قُلت آوردن:
ريشه اين واژه عربي از يک جمله آمده است. در واقع معناي واژه به واژه اين عبارت، «اگر تو بگويي» است. اين  تکه کلام وقتي به کار مي رود که مخاطب سعي در ايرادگرفتن و اشکال تراشي  بيهوده از حرف هاي گوينده  و يا کار و عمل او را داشته باشد. آن موقع است که گوينده تذکر مي دهد:«ان قلت نيار»!
آمپاس:
شايد مورد استفاده ترين اصطلاح ميان تکه کلام هاي سريال دودکش، همين اصطلاح باشد. آمپاس از واژه آلماني Engpass  پرفته شده و وارد زبان فارسي شده است. اين واژه آلماني در لغتنامه دهخدا به معناي تنگنا ، فشار و کار انجام شده آمده است.
 
آچمز :
 
شطرنج بازها اين اصطلاح را خيلي خوب مي شناسند. اين اصطلاح که ريشه ترکي دارد، در شطرنج وقتي استفاده مي شود که يکي از مهره هاي شطرنج در موقعيتي قرار مي گيرد که اگر حرکت داده شود، مهره شاه در موقعيت کيش قرار مي گيرد و بنابراين چاره اي ندارد جز اين که يا از جايش حرکت نکند و يا اين که مهره شاه به خانه هاي ديگر منتقل شود تا از خطر کيش دور شود. معمولا مهره هايي که در موقعيت آچمز قرار مي گيرند، با همين ترفند توسط حريف از جريان بازي خارج مي شوند. بنابراين اصطلاح آچمز شدن وقتي استفاده مي شود که فردي در موقعيت انجام شده قرار بگيرد و چاره اي نداشته باشد جز اين که کاري را به اجبار انجام دهد. معناي لغوي آچمز در زبان ترکي هم «بازنشدني» است.
ضرس قاطع:
اين اصطلاح از دو واژه تشکيل شده. ضرس به معناي دندان تيز و برنده است. اما اين اصطلاح دوکلمه اي وقتي به کار مي رود که بخواهند از چيزي، حرفي يا کاري با قاطعيت دفاع کنند. آن موقع است که مي گويند:«به ضرس قاطع مي گم …»

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:

:: برچسب‌ها: عکس, عکس طبیعت, عکس منظره, چت سالی, چت روم, تست, معما, دکتر حسابی, عکس, عسل چت, ققنوس چت, عابد زاده, دخترونه, عکس سکسی, هک و امنیت, شورنا, قالب وبلاگ, قالب چت روم, قالب بوگفا, قالب ابربلاگ, قالب رزبلاگ, قالب لوکس بلاگ, سریال, فیلم, سریال دودکش, http://m-team, rzb, ir/tag/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84,